Jest taki piękny cytat Marii Montessori o tym, czym jest cisza w naszym życiu: „Cisza przynosi nam często wiedzę, którą jeszcze nie do końca pojęliśmy, że mianowicie posiadamy życie wewnętrzne. Poprzez ciszę dziecko, być może po raz pierwszy, spostrzega własne życie wewnętrzne (…) Cisza przygotowuje duszę na określone wewnętrzne doświadczenia (…) Po doświadczeniu ciszy nie jest się tym, kim było się wcześniej.” Dzisiejszym artykułem rozpoczynamy cykl związany z dziecięcymi emocjami i omówimy w nim lekcje ciszy.

Cisza u dzieci a nadmiar bodźców

Zdarza Ci się mówić o swoim dziecku, gdy hałasuje, nie chce iść spać, lub nie może się skupić, że jest “przebodźcowane”? Co to właściwie znaczy? Jaka jest odpowiednia liczba bodźców? Ile one trwają i jaki mają  wpływ na nasze dzieci? 

Dzieci, szczególnie te najmniejsze, są stale narażone na hałas, ostre światło, nieprzyjazne dźwięki. Innymi bodźcami mogą być zapachy czy dotyk. Dlatego właśnie od kilku lat tak popularny jest trend kupowania dzieciom pomocy i zabawek wykonanych z drewna, o łagodnych kształtach, delikatnych kolorach. Nie mają one nic wspólnego z hałaśliwymi, buczącymi i świecącymi przedmiotami, jakie jeszcze 10 lat temu producenci zabawek wychwalali jako “kreatywne pomoce”.

Dziecko potrzebuje niewielu bodźców jednocześnie. Dzięki temu potrafi się skupić na wykonywanej czynności, jest spokojne i czuje się bezpiecznie. Dlatego właśnie wprowadza się w sklepach wielkopowierzchniowych tzw. “godziny ciszy”, skierowane są zazwyczaj do osób ze spektrum autyzmu, starszych, ale i… dzieci. 

lekcja ciszy kopia - Helen Doron English

Dlaczego warto uczyć dzieci ciszy?

Wiesz, kiedy po raz pierwszy w naszym życiu jest cicho? Wtedy, gdy zaczynają rozwijać się nasze zmysły. Już w życiu płodowym doświadczamy ciszy – nie tej zupełnej, którą kojarzymy z przestrzenią kosmiczną, ale ciszy naturalnej, szemrzącej, kołyszącej.

Dzięki zanurzeniu w ciszy rozwijaliśmy się bez przeszkód. Podobnie jest i później. Cisza, dzienne światło i bezpieczne otoczenie to najlepsze warunki dla rozwoju, nauki, koncentracji. 

Nasze dzieci żyją w świecie, w którym dominuje hałas. Prawie wszystko wydaje z siebie dźwięk: samochody, różnego rodzaju alarmy, czujniki, telefony, dzwonki… Wszystko sygnalizuje: spójrz, jestem tutaj! Między innymi dlatego miewamy tak duże trudności w skupieniu się na zadaniu, tak wiele rzeczy nas rozprasza.

Dlatego proponujemy Wam kilka lekcji ciszy w ciągu tygodnia. Dzieci je uwielbiają. Nic dziwnego – dla nich to zupełnie naturalnie pobyć chwilę cicho, to dobry i kojący stan. Nie wierzysz? Nasze ćwiczenia wprawiają w prawdziwe… osłupienie 🙂

Chcesz zobaczyć, jak wygląda lekcja w szkole językowej Helen Doron? Zapisz się na darmową lekcję kursu angielskiego dla dzieci.

Lekcje ciszy – na czym to polega?

Rodzice poszukują odpowiedzi na pytania: jak wyciszyć dziecko, jak wyciszyć dziecko przed snem, jak wyciszyć przestymulowane dziecko. Zastanówmy się nad konstrukcją tych pytań.

Otóż, sukcesem wcale nie będzie, kiedy uda Ci się wyciszyć dziecko przed snem. Sukcesem nie będzie, kiedy znajdziesz sposób, jak wyciszyć przestymulowane dziecko. Prawdziwym sukcesem pedagogicznym, rodzicielskim i bliskościowym będzie, kiedy po kilku tygodniach praktyk nie będziesz już musiała zadawać tych pytań – bo nie będą Waszą codziennością. To jest efekt, jaki przynoszą lekcje ciszy dla dzieci.

Emocje lekcje ciszy

Lekcje ciszy – lekcje medytacji i ukojenia dla najmłodszych

Lekcje ciszy można porównać do medytacji. To ćwiczenia, które pomagają dzieciom usłyszeć to, co jest wewnątrz nich. Takie lekcje można prowadzić zarówno w placówkach edukacyjnych, jak i własnym domu.

Lekcje ciszy w przedszkolu można prowadzić na wiele różnych sposobów. Ich najważniejszym zadaniem jest skierowanie myśli i emocji dzieci na odpowiednie, dobre dla niego tory. Lekcje ciszy w przedszkolu nie polegają na uciszaniu dzieci. Nie ma nic gorszego, niż zamykanie dziecka na siłę w ciszy.

Dzieci potrzebują rozmów, dźwięków, interakcji, dzięki czemu są odważniejsze, chętniej zawierają znajomości. Lekcje ciszy w przedszkolu to czas pewnego rodzaju złagodzenia bodźców, uspokojenia emocji (ale nie chowania ich do środka).

Lekcje ciszy w przedszkolu przypominają chodzenie tropem leśnych zwierząt zimą. W skupieniu, ciszy, otwartej głowie pokazujemy dzieciom pewne tropy, które prowadzą je w głąb siebie.

Naprawdę fantastycznie by było, gdyby lekcje ciszy w przedszkolu zostały przeniesione do Waszego domu, by były jak codzienna rutyna dla dzieci.

Pomysły na lekcje ciszy

  • lekcja ciszy
  • lekcja o ciszy

Pomysły na lekcje ciszy są coraz bardziej popularne w szkołach powszechnych. Jest wielu nauczycieli, którzy rozumieją i potrzebują takich lekcji z dziećmi.

Lekcja ciszy to lekcja uczenia się samego siebie, cierpliwości i doświadczania własnej obecności. Nie bez powodu mówimy, że najtrudniej jest żyć tu i teraz. Jesteśmy wiecznie otoczeni przez bodźce: dźwiękowe, wizualne.

Taka lekcja ciszy jest szalenie ważna dla ukojenia nerwów i wyciszenia. Jeżeli sama/sam masz problem z ukojeniem myśli przed snem lub wyprowadzają Cię z równowagi drobnostki, lekcja ciszy może być zbawieniem i dla Ciebie.

Znajdź swoją bezpieczną, cichą przestrzeń. Jeżeli nie jest to możliwe w domu, daj sobie czas podczas powrotu do domu z pracy lub przed nią. Lekcja ciszy będzie też zbawieniem dla Twojej kondycji psychicznej w czasie przerwy w pracy.

Połóż dowolną dłoń na klatce piersiowej, a drugą na przeponie (powyżej żołądka). Zamknij oczy. Weź powolny wdech przez nos. Napełnij płuca do 80% i zacznij powoli wypuszczać powietrze.

Wykonaj 10 oddechów. Skup się na tu i teraz, radości ze spokoju i ciszy.

Lekcje ciszy w Helen Doron

Lekcje ciszy, zajęcia teatralne dla dzieci, bajki dla dzieci po angielsku, to codzienna rutyna dla dzieci, jaką z powodzeniem od lat stosujemy w Helen Doron English. Poniżej proponujemy zestaw podstawowych, pierwszych ćwiczeń lekcji ciszy do wypróbowania w domu. 

Staramy się, by dzieci w naszych szkołach czuły się jak we własnym domu. Układamy im zajęcia tak, by wydobywać z dzieci ich potencjał lub odkrywać predyspozycje, z których mogły sobie one (ale też rodzice) nie zdawać sprawy.

To zawsze dla nas wielka radość, kiedy uczeń, który nie lubi udzielać się w zajęciach grupowych, w czasie, gdy odbywają się u nas zajęcia teatralne dla dzieci, okazuje się być doskonałym solistą. 

Podobnie jest, kiedy na przykład dziecko, które jeszcze niezbyt chętnie wyraża swoje emocje, w czasie zajęć, kiedy oglądamy bajki dla dzieci po angielsku, zaczyna radośnie pokrzykiwać i śpiewać po angielsku wraz ze swoim ulubionym bohaterem.

Wszystko jest kwestią odpowiedniego doboru repertuaru i atmosfery. A ta w Helen Doron English jest jak żadna inna.

Bardzo zachęcamy do wykorzystania części podpowiedzi, jakie podsuniemy w kolejnej części artykułu – sprawdzą się jako ćwiczenia na emocje u najmłodszych, ale również jako ćwiczenia na emocje u nastolatków. Kursy Helen Doron budowane są w oparciu o podobne praktyki – bardzo mocno zwracamy uwagę na pracę w niewielkich grupach oraz indywidualne zajęcia.

Angielski dla najmłodszych relacje

Lekcje ciszy  – praktyczne ćwiczenia

Pokażemy Ci przykładowe sposoby na ćwiczenia dla dzieci w różnym wieku: od żłobkowych brzdący do kilkulatków. 

Na początek zacznij od prostego ćwiczenia. Usiądź naprzeciwko swojego dziecka, najlepiej w przestrzeni dla niego znanej i bezpiecznej, by nikt Wam nie przeszkadzał. Może to być Wasz salon lub pokój dziecka. Podawaj swojemu maluchowi kolejno przedmioty:

  • dzwoneczek – starajcie się, aby nie zadzwonił;
  • szklankę z wodą – woda nie może się wylać;
  • zapaloną świeczkę – tak, aby nie zgasła; 
  • miseczkę z kulką – w taki sposób, by kulka pozostała nieruchoma. 

Zobaczysz, ile wysiłku, skupienia i precyzji potrzeba, by wygenerować ciszę. Powtórzcie ćwiczenie dwa, trzy razy. Zobaczysz, jak Twoje dziecko zrobi się spokojniejsze. 

Lekcja ciszy: Słuchaj dźwięków, które w Tobie płyną 

Poproś dziecko, aby postarało się wychwycić jak najwięcej dźwięków z Waszego otoczenia: bicia własnego serca (każde dziecko pokocha stetoskop!), oddech. Niech są to dźwięki naturalnie płynące w Waszym domu: dźwięki instalacji w łazience, odgłos gotującej się wody, szmer wiatru za oknem.

Zadbaj, by Wasze otoczenie było przyjemne, uporządkowane. Koniecznie wyłącz radio, wycisz telefon. Każdy dźwięk spróbujcie nazwać inaczej, najlepiej – w języku angielskim. 

Lekcja ciszy: Gramy na kieliszkach 

Weź duży kieliszek lub szklankę. Poproś dziecko, by zwilżyło paluszki (ustaw blisko niskie naczynie z wodą). Dziecko przykłada opuszek mokrego palca do górnego brzegu szklanki/kieliszka i wprawia go w ruch po obwodzie naczynia. Wibracje, które utworzy tarcie palca i szklana powierzchnia krawędzi, wytworzą dźwięk.

Będzie to dźwięk niemal fizycznie odczuwalny – Twoje dziecko poczuje delikatne drżenie na końcu palca. Poproś je, by opisało swoje odczucia. Powtarzajcie ćwiczenie kilkakrotnie, z różnymi naczyniami. 

Lekcja ciszy: oddychamy leżąc na plecach

Połóż się obok swojego dziecka na podłodze. Możecie leżeć na cienkiej karimacie lub zwiniętym kocu. Leżycie na plecach. Połóżcie sobie dłonie na brzuchu (Ty dziecku, dziecko Tobie). Zacznijcie równo oddychać. Poproś dziecko, by skupiło się na Twoim unoszącym się i opadającym brzuchu.

Zapytaj je potem, co czuło. Czy czuło, jak jego rączka nagrzewa się od kontaktu z Twoim ciałem? Czy dziecko czuło się dobrze? Takie ćwiczenie powinno trwać ok 5 minut. 

Lekcje ciszy – podsumowanie

Lekcje ciszy ogromnie pomagają w skupieniu się dziecka. Wyciszają, koją, nastawiają na słuchanie wewnętrznego głosu. Są też techniką, która pomaga zachować spokój w grupie przedszkolnej czy szkolnej. Lekcje ciszy w przedszkolu są fantastycznym ćwiczeniem na koncentrację, pozytywną dyscyplinę i fascynujące przyswajanie wiedzy przez dzieciaki.