Angielski dla dzieci i młodzieży Rawa Mazowiecka - Helen Doron Skontaktuj się z nami
30.08.2023

Mnemotechniki, czyli efektywne uczenie: poznaj ciekawe metody!

Istnieją setki metod nauczania języka angielskiego. Każda z tych metod ma swoje narzędzia i zasady. Dzisiaj solidna dawka wiedzy o tym, jakie są ciekawe metody nauczania języka angielskiego, które wykorzystujemy w metodzie Helen Doron English. Zapnij pasy, bo opowiemy o takich zagadnieniach, jak: metoda Suzuki, globalne czytanie, mnemotechniki, metoda szybkiego czytania, krytyczne myślenie. Już jest gęsto, prawda? A dopiero zaczynamy! 

Efektywne uczenie się: dlaczego jest takie ważne. 

Zanim rozłożymy na cząstki różne metody nauczania języka angielskiego, opowiemy Ci o czymś, co jest absolutnie konieczne, wspólne i wymagane, by każda z tych metod mogła pokazać swoje możliwości.

Najważniejszym czynnikiem warunkującym efektywne uczenie się jest…relaks. Jeżeli nauka języka (ale nie tylko) będzie kojarzyła się uczniowi ze stresem, przykrym obowiązkiem – jego zdolności poznawcze będą silnie ograniczone przez zestresowany układ limbiczny i wyrzut kortyzolu, hormonu stresu. Żyjemy w czasach, w których już małe dzieci doświadczają stresu.

Nastolatki borykają się z poważnymi doświadczeniami emocjonalnymi. W takich warunkach przyswajanie nowej wiedzy może być utrudnione. Pamiętaj, najważniejszym, najwspanialszym nauczycielem Twojego dziecka jesteś Ty. To Ciebie podgląda od pierwszych wspólnych dni. Tobie ufa i Ty jesteś jego bohaterem/bohaterką.

Jeżeli nauczysz swoje dziecko, jak rozpoznawać i regulować emocje, jak się relaksować, my zrobimy resztę roboty za Ciebie. A tak naprawdę, z połączenia Twojej empatii i uważności oraz naszej wiedzy i metod powstaną warunki, w których Twoje dziecko nauczy się języka angielskiego zupełnie naturalnie i z przyjemnością. W takich warunkach, nawet czasy po angielsku to po prostu pestka. 

Metoda Suzuki: na czym polega? 

Shinichi Suzuki był japońskim wizjonerem: skrzypkiem, pedagogiem i filozofem. Wielkim przyjacielem dzieci.  Założył Instytut Kształcenia Talentu oraz stworzył „Metodę Języka Ojczystego”, która jest nam szczególnie bliska w Helen Doron English. Shinichi Suzuki kojarzony jest głównie z muzyką, ale jak zawsze podkreślał, najważniejsze dla niego zawsze było kształcenie wrażliwych na piękno i drugiego człowieka ludzi:

„Chcę tylko wychować ich na dobrych obywateli. Jeśli dziecko słyszy piękną muzykę, a później uczy się grać, będzie wrażliwe, zdyscyplinowane i wytrzymałe. I będzie miało piękną duszę (…). Gdyby wszystkie narody tak właśnie wychowywały dzieci, może nie byłoby wojen”. Najważniejszym momentem w pracy nad metodą nauczania było odkrycie, że 

dzieci z różnych strona świata z naturalną łatwością chłoną swój język ojczysty. Uczą się go intuicyjnie. Tak powstała “Metoda Języka Ojczystego” – dzieci uczące się gry na skrzypcach tą metodą, były naturalnie otaczane muzyką, bawiły się przy jej dźwiękach, zatapiały w jej brzmieniu. Skądś to znasz, prawda? Dokładnie tak nauczamy dzieci języka angielskiego w szkołach Helen Doron English. Metoda Suzuki daje doskonałe rezultaty, już przedszkolaki bez problemu opowiadają jakie są dni tygodnia po angielsku czy miesiące po angielsku

Efektywne metody uczenia się: czytanie globalne

Wszystko zaczęło się od…książki. Pierwsze wydania pochodzą z 1964 roku. Prawie 30 lat temu ukazała się w Polsce książka Glenna i Janet Domanów „Jak nauczyć małe dziecko czytać”. Od tego czasu sprzedano ponad dwa miliony egzemplarzy w dwudziestu językach na całym świecie.

Glenn i Janet Doman opracowali przełomową metodę nauczania najmłodszych dzieci czytania. Co ciekawe, sposób na szybkie, łatwe czytanie dotyczy dzieci, które nie znają jeszcze liter. Publikacja wywołała niemałe poruszenie, zarówno w świecie badaczy języka, psychologów, pedagogów i rodziców – krótko mówiąc, nie była nikomu obojętna, powstały dwa, silnie różne obozy. 

Czytanie globalne: na czym polega? 

Czytanie globalne to technika, dzięki której dziecko poznaje i nazywa cały wyraz, nie znając liter. Gdyby spojrzeć tylko na mechanizm czytania globalnego, to nasze dzieci posługują się nim od zawsze – rozpoznają pisane marki samochodów, tytuły książeczek, napisy na opakowaniach płatków śniadaniowych. W ich głowach (ale przecież też w głowach dorosłych!) słowa to znaki graficzne, układy kształtów i znaczeń.

W podobny sposób odczytujemy na przykład znaki drogowe, piktogramy w centrach handlowych czy mapy. Czytanie globalne polega na pokazywaniu dzieciom plansz z wyrazami połączonymi z ich znaczeniami. Trzeba pamiętać, że globalne czytanie to fantastyczna metoda nauki czytania, ale nie można na niej poprzestać, nie można opierać się wyłącznie na niej.

Język to twór niezwykle skomplikowany, ciągle ewoluujący, a metoda globalnego czytania pomaga dziecku zrozumieć właśnie tę zasadę języka. Globalne czytanie jest wstępem do poznawania struktur, głębszych znaczeń, bardziej skomplikowanych układów, jakim są na przykład zasady gramatyki.

Czytanie globalne zachęca dziecko do zadawania pytań o znaczenie liter i całych wyrazów oraz zdań. Krótko mówiąc: globalne czytanie to dobra metoda przygotowująca dziecko do łączenia poszczególnych liter w systemy znaków i znaczeń. A od tego momentu nauka czytania idzie już z górki i jesteście dzięki niej gotowi na pierwsze lekcje z, na przykład, dni tygodnia po angielsku.

https://www.youtube.com/embed/wjPOlRxLXJ0?feature=oembedAplikacja Helen Doron Read do nauki czytania globalnego

Mnemotechniki: na czym polegają? 


Określenie „mnemotechnika” wywodzi się z greki i jest połączeniem   słów mneme (pamięć) i technikos (technika/sztuka wykonania czegoś)Co ciekawe, ojcem mnemotechniki jest Symonides z Keos – grecki filozof i liryk, który jako pierwszy zaczął używać metody pałacu pamięci.

Mnemotechnika znana więc była od czasów starożytnych, ale badacze docenili ją dopiero w XX wieku. Mnemotechniki to sposoby, które pomagają efektywniej zapamiętywać, przechowywać i odtwarzać informacje. Działają na zasadzie złożenia trzech płaszczyzn: skojarzenia, kontekstu oraz wyobraźni. Dlaczego mnemotechniki działają?

Mnemotechniki działają, ponieważ jednocześnie pobudzają obie półkule mózgu. Prawą, odpowiadającą za kreatywność, wyobraźnię, abstrakcyjne myślenie oraz lewą – tą analityczną, logiczną. Jak to działa w praktyce? Pobudzenie obu półkul podczas nauki powoduje, że zapamiętujemy wrażenia: obrazy, znaczenia, brzmienia i wnioski logiczne.

Nauka angielskiego polega więc nie na wkuwaniu słówek, ale zanurzeniu się w języku wszystkimi zmysłami. Oczywiście, w Helen Doron English stosujemy mnemotechniki od lat. Dzięki wykorzystaniu mnemotechnik, uczniowie w naszych szkołach uczą się nie tylko tego, jak są miesiące po angielsku, ale automatycznie kojarzą je z pogodą, zwyczajami i tradycją występującą w danym okresie roku czy zapisem cyfrowym dat. 


Mnemotechniki: przykłady


Mnemotechniki zazwyczaj dzieli się na dwa rodzaje:
– mnemotechniki proste: czyli gry słów takie, jak akronimy, rymy, łączenie w pary, system pierwszych liter, układy skojarzeniowe, gry słów,
– mnemotechniki złożone: wykorzystujące wyobraźnię.
Dzięki mnemotechnikom można bez problemu przyswoić takie zagadnienie, jak chociażby czasy po angielsku


Mnemotechnika: akronimy

Akronimy to nowe słowa, ułożone z pierwszych liter wyrazów, które chcemy zapamiętać. ZUS (Zakład Ubezpieczeń Społecznych), USA (United States of America), ASAP (as soon as possible) to akronimy. Akronimem jest też HOME, kiedy chcemy zapamiętać wszystkie nazwy Wielkich Jezior Północnoamerykańskich (Huron, Ontario, Michigan, Erie, Superior). W języku polskim akronim jest tożsamy ze skrótowcem, czyli skrótem. 


Mnemotechnika: system pierwszych liter


Tutaj, zamiast skrótowca, układamy całe zdanie, które łatwo zapamiętać, na przykład: „Na Ekranie Siedzi Wrona”, to prosty sposób, by zapamiętać nazwy angielskie kierunków świata, czytanych zgodnie z  ruchem wskazówek zegara – North, East, South, West. 


Mnemontechnika: rymy


Rymy pomagają nam w prosty sposób zapamiętać nawet najbardziej skomplikowane reguły, chociażby ortograficzne: 

“Kłopotliwe samo h, dość szczególną skłonność ma

Lubi „hałaśliwe” słowa: Huk, harmider, hałasować.

Pisząc „historyjka błaha”, 

Nigdy, Haniu, się nie wahaj!” 

A pamiętasz ze szkoły to?: „Pamiętaj chemiku młody – wlewaj zawsze kwas do wody”.

Mnemotechnika: układy skojarzeniowe


Pamiętasz datę założenia Rzymu? Pomoże Ci w tym mnemotechnika układu skojarzeniowego. Kiedy powiesz: „Na siedmiu górach piętrzy się Rzym”, wiesz, że to rok 753. A skąd wiesz? Spójrzmy na zdanie jeszcze raz: „Na siedmiu górach pię trzy się Rzym” – teraz widzisz, że zaszyfrowane są tam cyfry 7, 5 i 3! Ale nie tylko, zdanie jest prawdziwe również w ujęciu geograficznym: Rzym położony jest na siedmiu wzgórzach: Eskwilinie, Palatynie, Awentynie, Kapitolu, Kwirynale, Wiminale oraz Caelianie.

Mnemotechnika: Haki pamięciowe 


Haki pamięciowe pomagają dzieciom zapamiętać cyfry. I tak, kiedy pokażemy dziecku kartę z odpowiednim rysunkiem i podpisem cyfrowym, można zapamiętać, że np. 0 – jajko, 1 – świeca, 2 – łabędź, 3 – serce, 4 – żagiel, 5 – haczyk, 6 – wiśnia, 7 – kosa, 8 – bałwan, 9 – balon, 10 – miecz i tarcza.

Mnemotechnika: Pałac pamięci


To jedna z najstarszych metod mnemotechnik. Polega ona na tym, że należy wyobrazić sobie przestrzeń, prawdziwą lub wymyśloną i umieścić w niej konkretne przedmioty. Przedmioty mają nam się kojarzyć z zagadnieniami, które mamy zapamiętać. Ta technika pozwala nam zapamiętywać większe partie tekstu i zagadnień, jak na przykład przemowę. Zarówno nasz pałac/przestrzeń, jak i przedmioty, muszą być przerysowane, charakterystyczne.

Mnemotechnika: Mapa myśli


Mapy myśli są ostatnio bardzo popularnymi metodami mnemotechnik dla dzieci i dorosłych. To system rysunków, kolorów, piktogramów i innych elementów wizualnych, które pomagają nie tylko w zapamiętywaniu, ale planowaniu i opracowywaniu koncepcji kreatywnych. 

W Helen Doron English z powodzeniem stosujemy mnemotechniki oraz inne metody efektywnego uczenia się. A jeżeli jesteś nauczycielem, który chciałby pracować w różnorodnych metodach nauki, zapraszamy: Zostań nauczycielem Helen Doron!

Metoda szybkiego czytania: na czym polega? 

Metody szybkiego czytania uczą dzieci, młodzież i dorosłych dłuższego koncentrowania się na tekstach, które są trudne lub mało interesujące. Stosujemy je u starszych uczniów, z dużymi sukcesami.  Szybkie czytanie polega na rozumieniu  grup wyrazów w jak najszybszym tempie. Do najpopularniejszych metod szybkiego czytania należą:

Szybkie czytanie: metoda zakładki

Pod każdą linijką tekstu należy ułożyć zakładkę (lub pasek papieru) i skupić wzrok na środku czytanej linijki. 

Szybkie czytanie: metoda wężyka

Należy wziąć patyczek lub długopis i wodzić nim po wersach, tak jakby rysowało się kształt wężyka czy znaku zapytania. W momencie rysowania wężyka, oczy wędrują w ślad za nim. To technika dobra na powolne, spokojne czytanie.

Szybkie czytanie: metoda zmiany tempa

Polega na dopasowaniu tempa czytania do rodzaju czytanego tekstu. Fragmenty w tekście, które są trudne lub szczególnie ważne, czyta się wolniej. 

Myślenie krytyczne: na czym polega?

Myślenie krytyczne to efektywna metoda nauczania języka angielskiego, którą chętnie stosujemy w Helen Doron English.

Czym jest myślenie krytyczne? Myślenie krytyczne to umiejętność myślenia w sposób racjonalny, który pomaga nam zrozumieć związki między faktami. Dzięki niemu potrafimy zdecydować, która z treści jest prawdziwa. W dobie fake newsów to szczególnie ważna umiejętność.

Krytyczne myślenie to takie „myślenie o myśleniu”. Myślenie krytyczne w naszej szkole to również kompetencja przetwarzania informacji, stawiania tez i wyciągania wniosków, podważania własnych założeń i identyfikacja błędów swojego toku rozumowania, zauważania związków przyczynowo-skutkowych, ale też – to nauka emocji.

Porozmawiajmy