Dwujęzyczność lub wielojęzyczność stanowi bardzo cenny zasób w życiu człowieka. Na pewnym etapie wielu z nas nie jest już w stanie rozwinąć umiejętności językowych native speakera. Nawet jeśli perfekcyjnie opanujemy zasady składni i gramatyki, zawsze zdradzać nas będzie określony akcent. Mówienie jak native jest natomiast osiągalne dla osób, które zaczęły uczyć się drugiego lub kolejnego języka przez 6. rokiem życia. Wynika to z faktu, że dzieci uczą się mówić w sposób naturalny, poprzez osłuchiwanie. Dzięki temu podświadomie opanowują zarówno sposób wymawiania słów, jak i składnię czy podstawowe zasady gramatyczne.

Jak dzieci uczą się języka?

Dzieci, choć nieświadomie, jako kilkulatki rozwijają szeroki zakres umiejętności językowych, które językoznawcy podzielili na wiele działów lingwistyki. W przeciwieństwie do osób uczących się języków w szkole, na studiach czy w ramach indywidualnych kursów, maluchy nie muszą jednak spędzać czasu na żmudnym przerabianiu regułek. Wystarczy, że słuchają języka na co dzień i stopniowo powtarzają zasłyszane słowa, co pozwala im:

• naśladować – najpierw dźwięki, a później słowa i całe zwroty,
• eksperymentować – naturalny proces nauki języka u dzieci opiera się na spontanicznym słowotwórstwie, czyli po prostu na zabawie językiem,
• wchodzić w interakcje z otoczeniem – maluchy uczą się, że język pomaga im w komunikacji z bliskimi, 
• rozróżniać kontekst – rozpoznają i zapamiętują okoliczności, w których pojawiają się określone słowa i zwroty.

Jakie umiejętności językowe rozwijają dzieci?

Poprzez wyżej wymienione naśladowanie i eksperymentowanie z językiem maluchy kształtują szeroki zakres elementów swojej mowy.

• Prozodia – obejmuje akcent, intonację oraz iloczas, czyli różnicowanie długości trwania sylab i głosek. To tzw. muzyka języka, którą najlepiej rozróżniają dzieci, nawet w prenatalnym okresie rozwoju.
• Fonetyka – nauka wymowy głosek w danym języku. Czuły słuch noworodków precyzyjnie rozróżnia mowę od innych dźwięków, a niemowlęta mogą na tej podstawie rozróżniać swój język ojczysty. 
• Fonologia – tworzenie całego systemu dźwiękowego języka. Dzieci uczą się uporządkowywać dźwięki w taki sposób, by coś znaczyły. 
• Semantyka – kilkulatki poznają znaczenia słów i zdań.
• Morfologia – dzieci poznają zasady gramatyczne słownictwa i uczą się słowotwórstwa.
• Składnia – to właśnie dzięki niej maluchy stopniowo układają własne zdania w określonym języku.

Co najważniejsze, dziecko nie myśli sobie „w tym tygodniu muszę popracować nad wymową, gramatyką i składnią”. Uczy się w sposób nieświadomy, na podstawie codziennej komunikacji z otoczeniem.

Dlaczego warto jak najwcześniej uczyć dziecko angielskiego? 

Twórczyni tzw. metody Montessori uważała, że dzieci ze względu na naturalne predyspozycje rozwojowe znacznie szybciej i łatwiej uczą się języków do 6. roku życia. Po osiągnięciu tego wieku przyswajanie informacji związanych z językami staje się nieco trudniejsze. Jej opinie poparto licznymi badaniami naukowymi, które wykazały, że małych obywateli świata warto osłuchiwać z językiem już od dnia narodzin.

Co więcej, istnieją również badania, które dowodzą, że dzieci rozróżniają akcenty, melodie i intonacje słów jeszcze w łonie matki. Wszystko to sprowadza się do wniosku, że im wcześniej malec rozpocznie „naukę”, tym łatwiej będzie mu mówić w danym języku w przyszłości.

Jak uczyć dzieci drugiego języka?

Na przestrzeni lat rozwoju szkolnictwa wiele osób pracowało nad stworzeniem najskuteczniejszych metod dydaktycznych. Do podobnych wniosków doszły osoby z różnych zakątków świata. Przykładowo zarówno Helen Doron, jak i Maria Montessori są twórczyniami systemów szkolnych opartych na swobodnym rozwoju dzieci, czyli:

• małych grupach – z naciskiem na indywidualne podejście do każdego ucznia,
• naturalnych metodach – nauce poprzez naśladownictwo, czyli w ten sam sposób, w jaki dzieci uczą się języków rodzimych,
• wczesnym kontakcie z drugim językiem – do szkoły Helen Doron można zapisywać już trzymiesięczne niemowlęta,
• otaczaniu dziecka drugim językiem – angielski naturalnie występuje w otoczeniu dziecka, np. lektor w szkole mówi wyłącznie po angielsku,
• pozytywnym wzmocnieniu – dzieci uczą się języka w ramach zabawy, np. gier ruchowych, śpiewu i tańca,
• oddziaływaniu na wszystkie zmysły – zapamiętywaniu nowych słówek towarzyszą skojarzenia, np. kolorystyczne, dźwiękowe, smakowe, dotykowe,
• systematyczności – dzieci uczą się języka każdego dnia, mając do wyboru szeroki wachlarz aktywności,
• doświadczeniu lektorów – zajęcia prowadzą wykwalifikowane osoby z pozytywnym podejściem do najmłodszych,
• nowoczesnych materiałach dydaktycznych – szkoła Helen Doron idzie z duchem czasu, oferując swoim uczniom np. aplikacje do nauki angielskiego.

Nie bój się zapisać kilkulatka na kurs językowy

Wielu rodziców rezygnuje z zapisywania dzieci na zajęcia dodatkowe przed 6. rokiem życia, stosując popularny argument w postaci „nie chcę skracać mojemu dziecku dzieciństwa”. Wynika on jednak z nierozumienia, na czym takie zajęcia polegają.

Nauka niemowląt i kilkulatków metodą Helen Doron English nie polega jednak na sadzaniu dzieci w ławkach i uczeniu słówek na pamięć. Opiera się wyłącznie na zabawie i wspólnym odkrywaniu świata. Dzieci uczestniczą w różnego rodzaju aktywnościach dostosowanych do swojego wieku.

Często pada też pytanie, czy jest sens rozpoczynać naukę języka, skoro dziecko jeszcze nie potrafi się skupić – usiąść i uważnie słuchać? Tak, dlatego że na zajęciach dziecko osłuchuje się z językiem angielskim tak, jak robi to w domu, słuchając rozmów rodziców w j. polskim.

Zajęcia języka angielskiego w naszych szkołach prowadzą wykwalifikowani lektorzy, którzy posługują się na zajęciach tylko językiem angielskim. Nasi uczniowie nie mają czasu się nudzić – tańczą, śpiewają, oglądają bajki, układają klocki, przy okazji osłuchując się z drugim językiem. Dzięki temu uczą się go niemal bez wysiłku, na poziomie podświadomym. Po prostu miło spędzają czas, mając szansę na poznanie nowych kolegów i koleżanek. W rezultacie uczą się również socjalizacji w grupie. W przyszłości łatwiej jest im również uzyskiwać dobre wyniki w nauce w szkołach publicznych.

Nauka drugiego języka nie przeszkadza w nauce języka rodzimego

Kolejna popularna obawa rodziców związana z tym, jak dzieci uczą się języka, dotyczy umiejętności posługiwania się językiem ojczystym. Czy warto uczyć dziecko drugiego języka, jeśli nie mówi jeszcze po polsku? Jak najbardziej! Mając otoczenie mówiące w obu językach, mogą swobodnie rozwijać swoją dwujęzyczność. Ponadto w 2009 roku przeprowadzono badania, które wykazały, że dwujęzyczne maluchy prezentują wyższy poziom możliwości intelektualnych (źródło: https://www.youtube.com/watch?v=L5zZetEXBoQ, data dostępu: 23.02.2024) 

Jak uczyć dzieci drugiego języka? Podsumowanie

Nauka drugiego języka we wczesnym wieku może przebiegać na poziomie podświadomym. Wystarczy, że otoczenie malucha będzie mówić po angielsku. Zapisanie dziecka na kurs językowy ułatwia codzienny kontakt z tym językiem. Lektorzy szkoły Helen Doron korzystają z naturalnej metody nauczania, która opiera się na pozytywnym wzmocnieniu. Dzieci zapisane na angielski przed 6. rokiem życia lepiej radzą sobie z nauką na późniejszych etapach edukacji.