Jeśli jesteś osobą asertywną i dobrze wychowaną, wiesz, co „musisz”, co Ci „wolno” i czego „chcesz”. Tak, jesteś na dobrym tropie, bo can, must, shall, may…  to są właśnie modal verbs, czyli czasowniki modalne w języku angielskim.

Modal verbs kiedy używamy? Gdy wyrażamy możliwość, umiejętność, życzenia, prośby, zakazy i nakazy. Mają wiele znaczeń i kontekstów użycia, a nie wszystko można dokładnie przetłumaczyć na język polski.

Czasowniki modalne w języku angielskim  

Modal verbs są sprytne: wszystko chcą oceniać, a same wymagają:

  • We wszystkich osobach mają taką samą formę i nie mają końcówek,
  • Występuje po nich czasownik bez słowa to,
  • Nie występują w czasach continuous,
  • Nie wymagają użycia czasowników posiłkowych,
  • W przeczeniach modal verb dodaje się słowo not, a pytanie tworzy przez inwersję.

Modal verbs – czasowniki modalne w języku angielskim

Możliwość. Czasowniki modalne języka angielskiego: can i may

Znamy hasło Yes. She can! Can oznacza „móc”, „potrafić”. Użyjemy go:

  • W czasie present: I can,
  • W czasie past: I could lub be able to („być zdolnym do…”, „być w stanie”). Uwaga! Could wyraża ogólną możliwość, a be able to odnosi się do konkretnej sytuacji w przeszłości.
  • W przeczeniu: I can’t/ I cannot oraz I couldn’t/ I could not.

Inne czasy tworzymy za pomocą to be able to: I will be able to pass this exam – „Będę w stanie zdać ten egzamin”.

May (w czasie przeszłym might) wyraża głównie:

  • Prawdopodobieństwo i przypuszczenia: Where is mom? She may be at home – „Gdzie jest mama? Może być w domu”,
  • Pozwolenie i prośbę: May I ask you for attention? – „Mogę Was prosić o uwagę?”.  

W zdaniu twierdzącym czasu przeszłego użyjemy might + have + 3. formę czasownika: He might have left home – „Być może on wyszedł z domu”.

A przeczenie tworzymy, dodając do may/ might słówko not: You may not play here – „Nie możesz się tu bawić” (nie masz pozwolenia).

Czasowniki modalne angielski. Konieczność i przymus

Reklama woła: Must have it, czyli „to musisz mieć”. Must oznacza przymus, konieczność i obowiązek. Występuje tylko w present simple, w pozostałych czasach zastępuje je najczęściej to have to: I had to pay for the ticket – „Musiałam zapłacić za bilet”. Must oznacza też jakąś pewność: It must be him – „To musi być on”.

A tu w przeczeniu… pułapka! Mustn’t wyraża zakaz: You mustn’t talk here – „Nie wolno tutaj rozmawiać”.
Dla wyrażenia „nie musisz” powiesz: She doesn’t have to wait so long – „Nie musi czekać tak długo” lub: She doesn’t need to wait so long.  
Popatrz, jednak pojawia się czasownik posiłkowy.

A to są przykłady semi-modal verbs. Funkcjonują tak jak angielskie czasowniki modalne, ale nie podlegają wszystkim ich regułom:
– He has to repeat it – „On potrzebuje to powtórzyć”,
– She ought to vote – „Ona powinna głosować”,
– It needs to work – „[Jest taka potrzeba, że] ono musi pracować”.   
Jak widać, przed bezokolicznikiem semi-modal verbs potrzebują to, a niektóre z nich w 3.osobie liczby pojedynczej końcówki s.

„Uprzejmie proszę”: modal verbs will i would

Will i jego forma w trybie przypuszczającym would służą do zadawania próśb i pytań:

  • Grzecznego: Will you? – Will you come for a moment, please? – „Czy zechcesz przyjść na moment?”
  • Eleganckiego: Would you? – Would you come for a moment, please? – „Czy zechciałbyś przyjść na moment?”.

Powinność, zobowiązanie: Ought to, should

Czasownik should:

  • W czasie present oznacza powinność, radę, opinię: I think they should stay at home – „Myślę, że oni powinni zostać w domu” (bo np. pada),
  • W zdaniu twierdzącym czasu przeszłego użyjemy should + have + 3. formę czasownika. Tu should sygnalizuje, że coś słusznego nie zostało zrobione: You should have followed me – „Powinniście byli podążać za mną [ale nie zrobiliście tego]”,
  • W odniesieniu do przyszłości oznacza prawie pewność: Everything should end happily – „Wszystko powinno się szczęśliwie skończyć”.

Semimodalny ought to oznacza zobowiązanie moralne, prawne. Towarzyszy mu to, poprzedzające bezokolicznik: We ought to pay the taxes – „Jesteśmy zobowiązani płacić podatki”.

Przeczenie ought not to wskazuje, że dokonana czynność jest niewłaściwa: She ought not to cancel the contract – „Ona nie powinna zrywać kontraktu”.   

Need

The Beatles śpiewają: Help! I need somebody – „Pomocy! Potrzebuję kogoś”. Semimodalne need oznacza właśnie:

  • Przed dopełnieniem bliższym, „Potrzebować [kogoś/ czegoś]”: I need somebody,
  • Przed bezokolicznikiem, konieczność, powinność: I need to go – „Muszę iść”.

Jego przeczenie wymaga konstrukcji albo don’t/ doesn’t need to…, albo needn’t – bez zmiany znaczenia:

  • You don’t need to do it – „Nie musisz tego robić”,
  • You needn’t do it – jak wyżej.

Mówiąc o przeszłości, używamy needn’t + have + 3. formę czasownika:

  • Needn’t z bezokolicznikiem czasu przeszłego oznacza, że dokonano czegoś niepotrzebnie: She needn’t have typed this letter – „Przepisała ten list [ale niepotrzebnie]”. 

Czasowniki modalne angielski = duuużo wrażeń, prawda? Warto je też znać, by tworzyć stronę bierną. Na kursie w Helen Doron zobaczysz, że modal verbs – czasowniki modalne w języku angielskim to w sumie bułka z masłem.