Umiejętności miękkie czy też kompetencje miękkie u dzieci przejawiają się w ich zachowaniach społecznych. Opowiemy Ci dziś o nich i podpowiemy, jak je ćwiczyć. Zobaczysz też, jak wiele elementów zawiera oferta kształcenia w szkołach Helen Doron English: stawiamy nie tylko na naukę drugiego języka, ale też na poszerzanie horyzontów społecznych u naszych uczniów. Zapraszamy do artykułu o rozwoju umiejętności miękkich u dzieci.

Umiejętności miękkie i twarde: co to jest?

Ponieważ lubimy do każdego zagadnienia podchodzić kompleksowo, opowiemy Ci dziś zarówno o kompetencjach miękkich, jak i twardych. Zaczynamy od tych drugich. Kompetencje twarde (umiejętności twarde) to zestaw umiejętności, które można zmierzyć (testem, sprawdzianem, certyfikatem czy na zasadzie próby) i których można się nauczyć (w szkole, na kursie lub warsztatach). Będzie to na przykład umiejętność wbijania gwoździ, ale i znajomość języka angielskiego; umiejętność pieczenia kurczaka oraz biegłość w pracy z Excelem. Kompetencje twarde zazwyczaj wymieniane są jako wymagania w ofertach pracy.

Kompetencje miękkie u dzieci: co to jest?

Kompetencje miękkie u dzieci to zbiór umiejętności związanych z relacjami i komunikacją społeczną. Posiadamy je wszyscy, a małe dzieci przyswajają je stopniowo. Są trudniejsze do zmierzenia, zazwyczaj nie otrzymujemy certyfikatów potwierdzających opanowanie ich, ale są szalenie istotne dla budowania relacji i poczucia własnej wartości. Należą tutaj:

  • komunikatywność,
  • empatia (i związana z nią uprzejmość),
  • asertywność,
  • samodyscyplina,
  • chęć do nauki i motywacja,
  • kreatywność
  • odporność na stres.

Kompetencją miękką jest również Krytyczne Myślenie – kompetencja XXI wieku.

Rozwijanie umiejętności komunikacyjnych u dziecka jest dla niego bardzo ważne i potrzebne. W szkołach Helen Doron kładziemy na to szczególny nacisk. Zwracamy uwagę na to, w jaki sposób nasi uczniowie odnoszą się do siebie i nauczycieli, jak traktują części wspólne i czy potrafią dyskutować z innymi szanując siebie nawzajem. Uczymy dzieci jak budować relacje w grupie z zachowaniem własnego poczucia wartości i zdrowego podejścia do własnej pozycji wśród rówieśników.

Umiejętności miękkie u dzieci wpływają bezpośrednio na zdobywanie przez nie umiejętności twardych. Dzieci, które są komunikatywne, łatwiej przyswajają wiedzę i chętniej się uczą. To dlatego, że potrafią zapytać, gdy czegoś nie wiedzą, podzielić się wątpliwością i pochwalić na głos wiedzą. Wszystkie te czynności to doskonałe ćwiczenie na budowanie poczucia własnej wartości.

Kompetencje interpersonalne u dzieci kształtują się od pierwszych lat, dlatego to ważne, aby maluchy często przebywały w otoczeniu rówieśników i mogły obserwować osoby dorosłe. Do kompetencji miękkich należą też:

  • umiejętności przywódcze oraz pracy w zespole (wcale nie trzeba mieć tych kompetencji jednocześnie, co więcej – one się dość często wykluczają),
  • umiejętność komunikowania potrzeb i chęci,
  • umiejętność podejmowania dobrych dla siebie decyzji.

Jak widzisz, kompetencji miękkich jest wiele i warto wiedzieć, jak można je doskonalić.

Rozwój umiejętności miękkich u dzieci: relacje to złoto!

Umiejętność budowania relacji społecznych jest bardzo istotna dla rozwoju naszych dzieci. W czasach, kiedy powszechna jest izolacja (i chodzi nie tylko o skutki pandemii, które odczuwać będziemy jeszcze przez długi czas), chęć i umiejętność komunikowania się z drugim człowiekiem są na wagę złota.

Rozwój umiejętności miękkich u dziecka następuje, jak wspomnieliśmy, już od urodzenia. Chęć komunikowania się ze światem noworodków doskonale znają ich rodzice – kiedy całymi nocami noszą je na rękach, by ukoić płacz i krzyki. Wszystkie odgłosy, które wydają nasze dzieci, to komunikaty. Z czasem uczymy się je rozpoznawać i wiemy, który okrzyk jest oznaką której emocji u naszych maluchów.

Kiedy nasze dzieci rosną, coraz częściej muszą odnaleźć się w różnego rodzaju grupach. Na początku najczęściej to grupy rówieśnicze: na podwórku czy w przedszkolu i szkole. W Helen Doron English uczymy angielskiego już niemowlęta i już od samego początku dbamy o rozwijanie umiejętności komunikacyjnych i społecznych u naszych uczniów.

Kompetencje interpersonalne u dzieci: jak to jest w Helen Doron English?

Do szkół Helen Doron w Polsce przychodzą (a raczej są przynoszone) nawet trzymiesięczne niemowlaki. Sporo jest też maluszków, które jeszcze nie chodzą do przedszkola. Dla nich nasze zajęcia ogólnorozwojowe z językiem angielskim są często pierwszym grupowym doświadczeniem społecznym. Z nami (i swoimi rodzicami) uczą się podstawowych zachowań w grupie, takich jak cierpliwość (trzeba poczekać na swoją kolej) czy poczucie własności (zabawkę, którą się bawię,  trzeba będzie oddać).

Gdy nasi uczniowie wchodzą w wiek przedszkolno-szkolny, poznają zasady współpracy i rywalizacji. Na przykładach ćwiczeń i gier widzą, jak sprawdza się wspólne działanie i dbanie o siebie nawzajem. Budzi się też w nich oczywiście potrzeba rywalizacji, ale ponieważ celem nauki u nas jest nabycie umiejętności, a nie zdobycie dobrej oceny, współzawodnictwo pozostaje na zdrowym poziomie.

Gdy nasi studenci wkraczają w okres nastoletni, biorą udział we wspólnych projektach. Tu praca w grupie i dogadywanie się stają się jeszcze ważniejsze. W prowadzeniu otwartych dyskusji – wyłącznie po angielsku – pomaga im szczególnie nasz nowy kurs “It’s Always Debatable”. Kilkanaście tematów do debat zachęca młodych ludzi nie tylko do poszukiwania argumentów na obronę swoich racji, ale też wysłuchiwania zdania innych i przekazywania informacji zwrotnej w przyjazny sposób.

Szkoła językowa czy korepetycje – co sprzyja rozwojowi kompetencji miękkich?

Kompetencje miękkie wykształcają się szybciej, gdy dziecko ma częsty kontakt z innymi ludźmi, a szczególnie swoimi rówieśnikami. Weźmy na przykład pod lupę pewność siebie i odwagę mówienia w drugim języku. Korepetycje zakładają naukę jeden na jeden: nauczyciel i uczeń. Gdy dziecko nie zna odpowiedzi, nikt poza nauczycielem mu jej nie udzieli. Pojawia się więc strach, zawstydzenie, może nawet niechęć do dalszej nauki.

W kilkuosobowej grupie rówieśniczej zwykle ktoś pamięta więcej, albo jest odważniejszy. On może zacząć. Potem mówi drugie i trzecie dziecko. Gdy pytanie dotrze do ostatniego, ono też już zna odpowiedź, bo wcześniej usłyszało ją kilka razy.

Takie oparcie w grupie buduje wewnętrzną siłę dziecka i zmniejsza jego lęki. Pozwala mu działać w swoim tempie i stopniowo zwiększać zaufanie do swoich umiejętności.

Czy kompetencje miękkie u dzieci da się ćwiczyć online?

Do wyrobienia w sobie kompetencji miękkich zwykle potrzeba drugiego człowieka. Ponieważ nasze słowa nie zawsze idą w parze z mową ciała czy tym, co myślimy, najlepiej jest nawiązywać kontakty bezpośrednie. Wtedy możemy zaobserwować gesty i grymasy twarzy, sposób poruszania się czy oddychania, tembr głosu, pocenie się rąk. Te drobiazgi pomagają nam zrozumieć intencje mówiącego i dostosować do nich swoje zachowanie.

Nauka online, również języka angielskiego, nakłada na dzieci spore ograniczenia. Dziecko i nauczyciel są oddzieleni ekranem i są od siebie daleko, nie potrafią więc tak dobrze odczytywać swoich emocji. Głos przez komputer ma też zwykle inną barwę. Nie jest również łatwo nawiązać kontakt wzrokowy, bo będąc online odruchowo patrzymy na ekranik danej osoby, a nie w kamerę (przez co osoba po drugiej stronie ma poczucie, że na nią nie patrzymy).   Zajęcia stacjonarne w grupie rówieśniczej bardziej sprzyjają rozwojowi kompetencji miękkich. Dzieci nie tylko dobrze widzą i słyszą nauczyciela, ale mogą też znaleźć u niego pocieszenie, gdy czują się smutne (Jak znaleźć dobrego nauczyciela angielskiego dla Twojego dziecka?). Mogą bawić się i dokazywać z koleżankami i kolegami, ale też uczą się rozwiązywać spory i konflikty pomiędzy sobą. Widzą korzyści, jakie przynosi współpraca i ćwiczą umiejętność rozmowy, która nie rani innych.