Istnieją setki metod uczania języka angielskiego. Każda z nich ma swoje narzędzia i zasady. Dzisiaj solidna dawka wiedzy o tym, jakie są ciekawe mnemotechniki dla dzieci, które wykorzystujemy w szkole Helen Doron English. Zapnij pasy, bo opowiemy o takich zagadnieniach, jak system pierwszych liter, haki pamięciowe czy mapy myśli. Już jest gęsto, prawda? A dopiero zaczynamy!

Zanim zaczniesz uczyć dziecko mnemotechnik – o tym warto pamiętać

Zanim rozłożymy na cząstki różne mnemotechniki i inne metody nauczania języka angielskiego, opowiemy Ci o czymś, co jest absolutnie konieczne, wspólne i wymagane. Najważniejszym czynnikiem warunkującym efektywną naukę angielskiego jest… relaks. Jeżeli nauka języka (ale nie tylko) kojarzy się uczniowi ze stresem, przykrym obowiązkiem – jego zdolności poznawcze stają się silnie ograniczone. To rezultat zestresowanego układu limbicznego i wyrzutu kortyzolu, hormonu stresu. W takich warunkach przyswajanie nowej wiedzy może być utrudnione. 

Naucz swoje dziecko, jak rozpoznawać i regulować emocje, jak się relaksować, a my zrobimy resztę roboty za Ciebie. Z połączenia Twojej empatii i uważności oraz naszej wiedzy i metod powstaną warunki, w których Twoje dziecko nauczy się języka angielskiego zupełnie naturalnie i z przyjemnością. W takich warunkach nawet czasy po angielsku to po prostu pestka. 

Co to jest mnemotechnika i jak można zastosować ją do nauki angielskiego? 

Określenie „mnemotechnika” wywodzi się z greki i jest połączeniem słów „mneme” (pamięć) i „technikos” (technika/sztuka wykonania czegoś). Co ciekawe, ojcem mnemotechniki jest Symonides z Keos – grecki filozof i liryk, który jako pierwszy zaczął używać metody pałacu pamięci. Chociaż mnemotechnika była znana od czasów starożytnych, badacze docenili ją dopiero w XX w.

Mnemotechniki stanowią metody ułatwiające zapamiętywanie, przechowywanie oraz przypominanie sobie informacji. 

  • Bazują na skojarzeniach, łącząc nowe informacje z tymi, które są już znane. 
  • Umieszczają je w określonym kontekście, by miały większy sens. 
  • Oddziałują także na wyobraźnię, by usprawnić proces kodowania. 

Rozmaite metody mnemotechniczne znajdują zastosowanie w nauce angielskiego. Dzięki nim zarówno dzieci, jak i osoby dorosłe mogą szybciej przyswajać nowe słówka, a także całe konstrukcje zdaniowe.

Na czym polegają mnemotechniki i dlaczego działają?

Mnemotechniki to sposoby, które pomagają efektywniej zapamiętywać, przechowywać i odtwarzać informacje. Działają na zasadzie złożenia trzech płaszczyzn: skojarzenia, kontekstu oraz wyobraźni. Dlaczego ułatwiają zapamiętywanie informacji? Mnemotechniki są skuteczne w nauce angielskiego, ponieważ jednocześnie pobudzają obie półkule mózgu:

  • prawą – odpowiadającą za kreatywność, wyobraźnię, abstrakcyjne myślenie
  • oraz lewą, tą analityczną, logiczną. 

Dzięki temu zapamiętujemy wrażenia: obrazy, znaczenia, brzmienia i wnioski logiczne.

Za sprawą mnemotechnik nauka angielskiego nie polega na wkuwaniu słówek, ale na zanurzeniu się w języku wszystkimi zmysłami. Oczywiście w Helen Doron English stosujemy mnemotechniki od lat. Dzięki ich wykorzystaniu uczniowie w naszych szkołach uczą się nie tylko tego, jak są miesiące po angielsku, ale automatycznie kojarzą je z pogodą, zwyczajami i tradycją występującą w danym okresie roku czy zapisem cyfrowym dat. 

Mnemotechniki – przykłady

Rozróżniamy co najmniej dwa rodzaje mnemotechnik:

  • mnemotechniki proste – czyli gry słów, np. akronimy, rymy, łączenie w pary, system pierwszych liter i układy skojarzeniowe, 
  • mnemotechniki złożone – wykorzystujące wyobraźnię.

Dzięki mnemotechnikom można bez problemu przyswoić zarówno słówka, jak i gramatyczne zagadnienia, które często spędzają sen z powiek.

Mnemotechnika: akronimy

Akronimy to nowe słowa, ułożone z pierwszych liter wyrazów, które chcemy zapamiętać. ZUS (Zakład Ubezpieczeń Społecznych), USA (United States of America), ASAP (as soon as possible) stanowią akronimy. Akronimem jest też HOME, kiedy chcemy zapamiętać wszystkie nazwy Wielkich Jezior Północnoamerykańskich (Huron, Ontario, Michigan, Erie, Superior). W języku polskim akronim jest tożsamy ze skrótowcem, czyli skrótem.

Mnemotechnika: system pierwszych liter

Tutaj, zamiast tworzenia skrótowca układamy całe zdanie, które łatwo zapamiętać. Przykładowo: „Na Ekranie Siedzi Wrona” to prosty sposób, by zapamiętać nazwy angielskie kierunków świata, czytanych zgodnie z ruchem wskazówek zegara – North, East, South, West.

Mnemotechnika: rymy

Rymy pomagają nam w prosty sposób zapamiętać nawet najbardziej skomplikowane reguły, chociażby ortograficzne: 

“Kłopotliwe samo h, dość szczególną skłonność ma.

Lubi „hałaśliwe” słowa: Huk, harmider, hałasować.

Pisząc „historyjka błaha”, 

nigdy, Haniu, się nie wahaj!” 

A pamiętasz ze szkoły to? „Pamiętaj chemiku młody – wlewaj zawsze kwas do wody”.

Mnemotechnika: układy skojarzeniowe

W zapamiętywaniu daty, np. założenia Rzymu, pomagają techniki mnemotechniki układu skojarzeniowego. 

Kiedy powiesz: „Na siedmiu górach piętrzy się Rzym”, wiesz, że to rok 753. 

A skąd wiesz? Spójrzmy na zdanie jeszcze raz: „Na siedmiu górach pię-trzy się Rzym” – teraz widzisz, że zaszyfrowane są tam cyfry 7, 5 i 3! 

Ale nie tylko, zdanie jest prawdziwe również w ujęciu geograficznym: Rzym położony jest na siedmiu wzgórzach: Eskwilinie, Palatynie, Awentynie, Kapitolu, Kwirynale, Wiminale oraz Caelianie.

Mnemotechnika: haki pamięciowe 

Haki pamięciowe pomagają dzieciom zapamiętać cyfry. I tak, kiedy pokażemy dziecku kartę z odpowiednim rysunkiem i podpisem cyfrowym, można zapamiętać, że np.:

  • 0 – jajko, 
  • 1 – świeca, 
  • 2 – łabędź, 
  • 3 – serce, 
  • 4 – żagiel, 
  • 5 – haczyk, 
  • 6 – wiśnia, 
  • 7 – kosa, 
  • 8 – bałwan, 
  • 9 – balon, 
  • 10 – miecz i tarcza.

Mnemotechnika: pałac pamięci

To jedna z najstarszych metod mnemotechnicznych. Polega na wyobrażeniu sobie przestrzeni, prawdziwej lub wymyślonej, a następnie na umieszczeniu w niej konkretnych przedmiotów. Przedmioty mają nam się kojarzyć z zagadnieniami, które mamy zapamiętać. Ta technika pozwala nam zapamiętywać większe partie tekstu i zagadnień, jak na przykład przemowę. Zarówno nasz pałac/przestrzeń, jak i przedmioty, muszą być przerysowane, charakterystyczne.

Mnemotechnika: mapa myśli

Mapy myśli są ostatnio bardzo popularnymi metodami mnemotechnik dla dzieci i dorosłych. To system rysunków, kolorów, piktogramów i innych elementów wizualnych, które pomagają nie tylko w zapamiętywaniu, ale planowaniu i opracowywaniu koncepcji kreatywnych. 

W Helen Doron English z powodzeniem stosujemy mnemotechniki, by ułatwić dzieciom naukę języka angielskiego. A jeżeli jesteś nauczycielem, który chciałby pracować w różnorodnych metodach nauki, zapraszamy: Zostań nauczycielem Helen Doron!

Co to mnemotechnika? Podsumowanie

Mnemotechnika stanowi metodę ułatwiającą przyswajanie oraz zapamiętywanie nowej wiedzy. Techniki mnemotechniczne działają, bo angażują różne zmysły oraz wyobraźnię, a dzięki wielu rodzajom mnemotechnik możesz dopasować sposób uczenia do upodobań swojego dziecka i sprawdzić, aby nauka była przyjemna i skuteczna. Przykłady warte do przetestowania to m.in. akronimy, system pierwszych liter, rymy oraz haki pamięciowe.